Proces wydawniczy jak klocki Lego. Jak wydać książkę?

Aby rozpocząć przygodę z wydawaniem książek, potrzebujesz zrozumieć, na czym polega proces wydawniczy i jakie etapy możemy w nim wyróżnić. Podstawą jest tekst – to nad nim będziemy pracować, „układając” go w ten sposób, by przyciągnął uwagę czytelników. Kiedy już go mamy, możemy ruszać dalej – opracować harmonogram, ustalać wytyczne wydawnicze, projektować… 

Proces wydawniczy to szereg różnych, powiązanych ze sobą zadań, podjętych w odpowiednim czasie: redakcja, skład tekstu, zaprojektowanie okładki, korekty, przygotowanie pliku do druku i – wreszcie! – druk.

Jeśli zatem zastanawiasz się, co dokładnie się wtedy odbywa, jak plik zapisany w programie tekstowym przeistacza się w fizyczny obiekt, to ten tekst jest dla Ciebie.

Gdy myślimy o książkach, zazwyczaj przychodzą nam do głowy dwa obrazy. Jeden z nich to pochyleni nad notatnikiem (a może już klawiaturą?) pisarz bądź pisarka. Drugi – gotowy owoc ich pracy – ozdabiająca witrynę księgarni książka (koniecznie z piękną okładką). 

Gdy z kolei pomyślimy o klockach Lego, to także przychodzą nam do głowy dwa obrazy. Pierwszy – rozsypane na dywanie klocki, które czekają na ułożenie. Drugi – złożony zestaw stojący na półce i cieszący oko.

Oba te skojarzenia są równie prawdziwe, jak i fałszywe. Prawdziwe, bo pokazują dwa graniczne i bardzo istotne momenty zarówno pracy nad książką, jak i zabawy z klockami. Fałszywe, bo ukrywają wszystko to, co się dzieje pomiędzy nimi i co wymaga zaangażowania więcej niż jednej osoby (a czasem całego zespołu). 

Pomocne dłonie (i oczy) redaktora

Każdy tekst potrzebuje redakcji. Naprawdę – każdy. W świecie Lego redakcja byłaby skrupulatną analizą zawartości zestawu, skontrolowaniem, czy żadnego elementu nie brakuje, i dodaniem do klocków detali (takich jak np. oczy!). Dopiero w ten sposób przejrzany zestaw nadaje się do układania. Redaktor bądź redaktorka uważnie czyta tekst, sprawdza jego spójność, usuwa zbędne powtórzenia i dodaje brakujące znaki interpunkcyjne. Na koniec tego etapu przekazuje całość do akceptacji głównego konstruktora, czyli autora. Ale wróci jeszcze po to, aby obejrzeć ułożony zestaw – sprawdzić, czy każdy klocek jest na swoim miejscu, i skorygować ewentualne błędy.

Solidne fundamenty, czyli kilka słów o składzie i łamaniu

Dopracowany redakcyjnie i edytorsko tekst może przejść do kolejnego etapu procesu wydawniczego, czyli składu i łamania. Polega on na opracowaniu tekstu w przeznaczonym do tego programie graficznym: składacz odpowiednio formatuje tekst, umieszcza go w kolumnach oraz dba o jego czytelne rozłożenie. A wszystko to w trosce o komfort czytelniczej lektury. 

Dopiero po składzie litery, zdania i akapity (albo rozsypane na dywanie klocki) zaczynają przypominać prawdziwą książkę (albo obiekt, który widać na pudełku Lego). 

A skoro już mowa o pudełku…

Odrobina kreatywności grafika

Projekt okładki książki odgrywa kluczową rolę w procesie wydawniczym. To on przyciąga wzrok, a często nawet decyduje o tym, czy czytelnik sięgnie po publikację i przeczyta jej opis, a w efekcie kupi ją lub wypożyczy. Dobry projekt współgra z treścią, akcentuje jej elementy, zaprasza do interpretacji. Tak jak klocki o różnych kolorach i kształtach wpływają na wygląd układanego obiektu, tak on nadaje książce indywidualnych cech, co czyni ją wyjątkową.

Podziwianie ułożonego zestawu, czyli druk

Nic nie daje takiej satysfakcji jak dołożenie ostatniego klocka i podziwianie ułożonego już zestawu. W świecie wydawniczym tym ostatnim klockiem jest właśnie druk, dzięki któremu autor bądź autorka może zobaczyć (i dotknąć) fizyczny owoc swojej pracy, a także przekonać się, jak wybrane przez nią elementy: papier, zdobienia i efekty na okładce współgrają z treścią.

Jak wydać książkę? Szybkie podsumowanie!

Sprawdź, jak wygląda proces wydawniczy książki w AT ONCE krok po kroku.

Planujemy

• Ustalamy szczegóły, czego oczekuje autor bądź autorka – jaki zakres prac jest potrzebny do wydania ich publikacji i jak zmieścić się w budżecie, którym dysponują. 
• Podpisujemy umowę z autorem lub autorką, a oni przekazują nam gotowy tekst oraz inne materiały, np. zdjęcia.

Działamy

• Tekst trafia do opracowania językowego i edytorskiego. Następnie wraca do autora lub autorki, którzy odnoszą się do wprowadzonych zmian i odpowiadają na wątpliwości redaktorów. 
  
• Redaktor przygotowuje plik do składu – sprawdza poprawność poprzednich zmian i czy nie zachowały się jeszcze jakieś błędy edytorskie czy techniczne.
  
• Grafik opracowuje materiał ilustracyjny i projektuje propozycje okładek (jedna z nich – wybrana przez autora lub autorkę – stanie się tą ostateczną), składacz projektuje layout (wzór) składu, a następnie składa tekst na wybranym przez nich wzorze.
  
• Złożony tekst trafia do korekty językowej. Gdy ta zostanie wprowadzona przez składacza, książka ponownie wraca do autora bądź autorki. 
  
• Po zweryfikowaniu uwag autorskich korektor bądź korektorka wykonuje tzw. rewizję i korektę techniczną. 
  
• Składacz nanosi ostatnie korekty i przygotowuje plik zgodnie z parametrami drukarskimi. Później tekst jeszcze raz trafia do autora bądź autorki do ostatecznej autoryzacji.

Świętujemy!

• Zaakceptowany tekst zostaje przekazany drukarni.
  
• Wydrukowany nakład trafia do autora bądź autorki.

Jak widać: pomiędzy napisaniem tekstu a zobaczeniem gotowej książki w witrynie księgarni dzieje się bardzo dużo. Dlatego na pytanie, jak wydać książkę, nie da się odpowiedzieć jednym zdaniem. Przy zaangażowaniu zespołu i dzięki postępowaniu według instrukcji powstaje realny produkt. To prawie jak układanie zestawów z klocków Lego!