Dlaczego budowanie marki przez naukowców ma znaczenie?
W sparametryzowanym świecie nauki budowanie marki osobistej przez naukowców jest niezwykle ważne. Uniwersytety podlegają ścisłej ewaluacji dokonywanej przez PKA (Polską Komisję Akredytacyjną). Jej celem jest doskonalenie jakości kształcenia we wszystkich polskich uczelniach. Ponadto pracownicy naukowi są oceniani wewnątrz jednostek badawczych, z którymi współpracują. Taka ocena uwzględnia różne obszary działalności naukowej:
– publikowanie wyników swoich badań w formie recenzowanych monografii w wydawnictwach naukowych bądź artykułów w czasopismach naukowych znajdujących się na liście ministerialnej,
– wystąpienia na konferencjach naukowych,
– pozyskiwanie grantów,
– popularyzację wyników prowadzonych badań,
– stopień umiędzynarodowienia takich badań.
Skutecznie rozwijana marka osobista w sieci umożliwia nie tylko otrzymanie pozytywnej weryfikacji ze strony uczelni, lecz także wpływa na rozpoznawalność danego naukowca (i prowadzonych przez niego badań), co z kolei przekłada się na rozwój jego kariery i zwiększa szanse na uzyskanie finansowania kontynuacji badań.
Otwarty dostęp… i nie tylko
Najbardziej standardową formą upowszechniania wyników swoich badań jest publikacja książkowa, wydana w wydawnictwie naukowym znajdującym się na liście ministerialnej. AT ONCE poprzez partnerstwo z Wydawnictwem Naukowym Episteme oferuje naukowcom wydanie książki zgodnie ze standardami etyki publikacyjnej, czyli po weryfikacji w systemie antyplagiatowym i otrzymaniu pozytywnej recenzji od niezależnego eksperta w danej dziedzinie.
Ponadto istotne jest także nadanie publikacji przez wydawcę numeru DOI (trwały identyfikator własności intelektualnej). To nie tylko dobra praktyka związana z ochroną praw autorskich, lecz także efektywniejszy sposób na zwiększenie dostępności i widoczności pracy w sieci, gdyż publikacje z numerem DOI są indeksowane przez różne bazy danych. Ponadto, wykorzystując numer DOI i numer ORCID danego naukowca, możliwe jest szybkie wygenerowanie jego naukowego CV.
Coraz więcej naukowców decyduje się więc na publikowanie swoich prac w otwartym dostępie. Dzięki temu mają one szansę dotrzeć do szerszego grona odbiorców, co zdecydowanie wpływa na wzrost cytowań i pozycjonowanie w Google Scholar. Liczba cytowań (Impact Factor, H-index) jest ważna, gdyż bywają one wykorzystywane do oceny wpływu publikacji na rozwój nauki.
Warto pamiętać, że otwarty dostęp to nie tylko Repozytorium CeON (Centrum Nauki Otwartej). Autorskie książki bądź artykuły można udostępniać również na portalach do tego przeznaczonych, m.in. ResearchGate czy Academia. W ten sposób naukowcy mogą zarówno dzielić się wiedzą z innymi czy poszerzać swoją siatkę kontaktów (poprzez bieżące obserwowanie działalności konkretnej osoby), jak i kontrolować wskaźniki własnych prac (kontrolować kto, kiedy i co najchętniej sprawdza).
Popularyzacja wyników badań w sieci
Na rozwój marki osobistej naukowca w sieci ma też wpływ jego aktywność popularyzatorska. W ostatnich latach coraz więcej naukowców decyduje się na popularyzowanie swoich badań w mediach społecznościowych (blogi, strony na Facebooku, konta na Instagramie czy Tiktoku). Przedstawione w formie przystępnie napisanych postów ze zdjęciem informacje specjalistyczne czy też rolki (krótkie filmy video) odsłaniające kulisy pracy naukowej cieszą się dużą popularnością i są w stanie realnie dotrzeć do osób spoza akademickiego świata. Jako przykład może posłużyć dr Alicja Urbanik-Kopeć – badaczka kultury XIX wieku, pracownica Polskiej Akademii Nauk, a także autorka strony na Facebooku i konta na Instagramie o nazwie Instytut Humanizowania Historii Polski, na których zamieszcza ona interesujące fragmenty z polskiej prasy przełomu XIX i XX wieku.
Podsumowanie
Rozpoznawalna w sieci marka osobista przekłada się na rozwój kariery naukowej. Warto więc ją budować, zaczynając od publikowania książek w otwartym dostępie, dbania o nadanie numeru DOI przez wydawcę oraz popularyzowania wyników badań w mediach społecznościowych.